اثرات کوید-19 بر بازار محصولات سلولزی
کوید-19 تاثیرات بسزایی بر صادرات و واردات در سطح جهانی داشته است. بازار محصولات سلولزی، کاغذ، مقوا و خمیر از این بیماری مصون نمانده است.
فیشر سایت تخصصی چوب و کاغذ گزارش کرده است که تغییرات حاصل از شیوع کوید-19 مستقیما روی تقاضای بسته‌بندی و کاغذ بسته‌بندی تاثیرگذار خواهد بود.
برای مثال زمانی که اپل و مایکروسافت اعلام کرده‌اند تولیدات کمتری خواهند داشت، به معنای کاهش تقاضا برای بسته‌بندی محصولات نیز هست، حال می‌توان این کاهش تولید را به کلیه کالاهایی که نیاز به بسته‌بندی دارند تعمیم داد. از طرف دیگر با افزایش سفارشات آنلاین، بسته‌بندی محصولات ارسالی نیز افزایش می‌یابد. همچنین تغییر مدلهای بسته بندی و استفاده بیشتر از مواد پلاستیکی به جای سلولزی به دلیل قابل شستشو بودن از جمله مواردی است که در این بازار تاثیرگذار بوده است.
از طرفی دیگر، در حال حاضر با توجه به کاهش شدید مبتلایان به ویروس کرونا در چین، اقتصاد این کشور در حال بازیابی و بازسازی خود است. این کشور در یک دهه گذشته یک سوم از واردات خمیرکاغذ بازار جهان را به خود اختصاص داده است. دیگر واردکنندگان در تصویر زیر نشان داده شده‌اند:
اتفاق دیگری که با شیوع ویروس کرونا در بازار کاغذ افتاد، افزایش مصرف دستمال کاغذی است. شستن دست‌ها که از ساده‌ترین اقدامات برای جلوگیری از شیوع بیماری محسوب می‌شود، می‌تواند تاثیر بسزایی بر تقاضای خمیرکاغذ و خمیر تیشو و کاغذ بسته‌بندی برای محصولات بهداشتی داشته باشد.
وضعیت بازار کاغذ ایران در شرایط فعلی
در ایران، پس از همه‌گیری ویروس کوید-19 در اسفند ماه، اضافه شدن ایران به لیست FATF و با گذشت سه ماه از سال جدید شمسی، بازار خرید کاغذ نیز از نوسانات اقتصادی حاصل از کرونا، تحریم‌ها و موانع اقتصادی داخلی مصون نبوده است. با توجه به افزایش قیمت بسیاری از کالاها طی روزهای اخیر، محصولات سلولزی نیز روند صعودی افزایش قیمت را تجربه کرده است.
این افزایش قیمت علل متعددی دارد. از آن جمله شیوع ویروس کرونا است که بر حمل و نقل و معاملات اثر بسزایی داشته است. با شیوع ویروس کوید-19 بسیاری از دولت‌ها مرزهای خود را بسته‌اند و کاهش رفت و آمد و محدودیت‌های تردد در سطح جهانی موجب کاهش تجارت، سفر و فعالیت اقتصادی و در نتیجه تقاضای کاغذ شده است.
محدودیت‌های وارداتی که پیش از کرونا نیز برای ایران وجود داشت، همچنان پابرجا است. با افزایش دوباره نرخ ارز در بازار و عدم تایید ارز تخصیصی برای واردات کالای جدید از سوی بانک مرکزی، قیمت کاغذ و محصولات سلولزی نیز بالا رفته و چالش‌های بسیاری را برای واردکنندگان و مصرف‌کنندگان داخلی ایجاد کرده است. در همین راستا مهدی صادقی نیارکی معاون امور صنایع وزارت صمت، در گزارش ایلنا، مدیریت واردات را یکی از مهمترین برنامههای وزارت صمت در سال جاری عنوان کرد و گفت: واردات محصولات مشابه داخلی در صورت تولید در کشور به میزان نیاز مصرف داخلی با محدودیت‌هایی روبه رو است، به طوریکه در سال گذشته واردات بیش از 1500 ردیف تعرفه ممنوع اعلام شده بود. وی ابراز امیدواری کرده است که بانک مرکزی نسبت به افزایش تخصیص ارز به بخش‌های مختلف صنعتی اقدام نماید.
تاثیر کوید-19 بر تجارت جهانی
کوید-19 اقتصاد جهان را دگرگون کرده است. چنانچه فوربز نیز اشاره کرده است، بازگرداندن زنجیره‌های عرضه بسیار دشوارتر از آن چیزی است که عموم متصور می‌شوند. عدم قطعیت بزرگترین مانع صادرات و واردات در عرصه کنونی است، چراکه مانع برنامه‌ریزی و تعهد منابع مالی و انسانی برای پروژه‌ها و پایین نگه داشتن هزینه‌های آن‌ها می‌شود. شرکت‌ها عموما تمام تلاش خود را برای پیش بینی تقاضا از چندین ماه قبل انجام می‌دهند، اما اکنون انجام این کار دشوار شده است.
با توجه به محدودیت‌هایی که کوید-19 برای بازار کاغذ و صادرات و واردات محصولات مختلف ایجاد کرده است، شما چه چشم‌اندازی برای وضعیت اقتصادی ایران و جهان می‌بینید؟